واژه استاندارد از نظر ادبی به معنای نظم و ساختار بخشی، قانون و مفهوم می‌باشد. سرپرستی و مدیریت استاندارد در ایران، برعهده سازمان ملی استاندارد است از زمان آغاز به کار تا سالِ 2015 بیش از 26000 استاندارد ملی صادر کرده است. همه کالاها و خدمات زیر مجموعه‌ی سازمان استاندارد قرار نمی‌گیرند و گاهی استاندارد اجباری و یا تشویقی هستند.
انواع استانداردها
استاندارد ملی اجباری چیست؟
برخی از تولیدکنندگان که کالا و خدماتشان دارای استاندارد ملی اجباری است، بتن،موادغذایی، شیرآلات ساختمانی می‌باشد. این گروه کالایی باید خودشان به دنبال اجرای استاندارد و دریافت آن باشند. نکته‌ی مهم این است که نشان ملی استاندارد بر روی کالا باید در معرض دیدِ، مصرف کننده باشد. یادآور می‌شویم، تولید کالاهایی که عرضه آنها نیاز به دریافت استاندارد دارد اما این گواهی دریافت نشده است، غیرقانونی می‌باشد. در نتیجه این شرکت‌ها باید برای ادامه کار خود، نسبت به دریافتِ استاندارد اجباری اقدام کنند. در زمینه صادرات نیز، کالاهایی که باید استاندارد ملی دریافت کنند، بدون داشتن این گواهی نامه و ارائه‌ی آن، مجوزی از سوی گمرک برای صادرات، دریافت نخواهند کرد.
استاندارد تشویقی چیست؟
نوع دیگری از استاندارد به نام تشویقی وجود دارد و برای کالهایی است که هنوز نیازی به استاندارد اجباری ندارند. استاندارد تشویقی را می توان دریافت نکرد. اگر محصولی دارای استاندارد تشویقی می‌باشد، بدون آن استاندارد هم می‌تواند به تولید کالا بپردازد و این استاندارد مانند استاندارد اجباری جز شرایط رسمی نیست.
دریافت استاندارد ایران چگونه است؟
برای اینکه بتوانید در کشور ایران، نشان استاندارد را دریافت کنید، پیش از هر چیز باید مراحلی را پشت سر بگذارد. برای اینکه نشان استاندارد ایران را دریافت کنید، باید مراحلی پیچیده و دشوار را پشت سر بگذارید. این کار برای مردم عادی بسیار از سخت تر از شرکت ها است و گاهی عذاب آور نیز هست. اگر تصمیم به دریافت استاندارد دارید، بهتر است این کار را به کسانی بسپارید که تجربه‌ی لازم را در این زمینه دارند وگرنه دچار چالش‌های فراوانی می‌شوید.
پیش نیازهای دریافت استاندارد ایران چیست؟
پیش از هر چیز واحد تولیدی شما باید همه پروانه‌های قانونی را برای تولید محصول و کالایِ مورد نظر دریافت کرده باشند. این مجوزها بسته به هر کالایی متفاوت است و باید با آن تناسب داشته باشد.
برای تولید محصول مورد نظر نیاز به امکانات و تجهیزاتی دارید که در هنگامِ دریافت گواهی استاندارد باید وجود داشته باشند.
در گام بعدی، درخواست کننده‌ی استاندارد باید به سازمان استاندارد مراجعه کند و فرم‌های تکمیل شده را پر کرده و یک رونوشت از آن را به مسئول مربوطه تحویل دهد.
سازمان استاندارد ایران، ویژگی‌های از پیش تعریف شده‌ای دارد که برای نمونه در بسته‌بندی کالا باید رعایت شود. فرد درخواست دهنده باید در هنگام مراجعه به این سازمان این ویژگی ها را دریافت و رعایت کند.
در این مرحله باید ویژگی های کالای مورد نظر خود را هم از سازمان استاندارد دریافت کند. به عنوان مثال اگر بسته بندی مواد غذایی را انجام می دهد، برای آن که بتواند این علامت را داشته باید چه ویژگی هایی را در محصولات خود اعمال کند. پس از آن باید، خط کنترل کیفیت برای کارشناس سازمان شرح داده شود.
اگر نام تجاری مستقلی برای خود ثبت کرده اید یا برند خود را دارید، باید گواهیِ ثبتِ آن را هم به سازمان استاندارد ارائه دهید.
