صنعت غذا، یکی از حساسترین صنایع است که نیازمند رعایت استانداردهای سخت و سنگینی است. با ما همراه باشید تا با استانداردهای مواد غذایی آشنا شوید. در زیر، تعدادی از مهمترین استانداردهای صنعت غذا را بیان شده است:
استانداردهای مواد غذایی
- استاندارد HACCP (تجزیه و تحلیل خطرها و کنترل نقاط بحرانی): این استاندارد برای اطمینان از ایمنی غذا و جلوگیری از وقوع بحرانهای بهداشتی طراحی شده است. HACCP بر اساس تعیین و کنترل خطرها در مراحل تولید، فرآوری، توزیع و مصرف غذا متمرکز است.
- استاندارد(سیستم مدیریت ایمنی غذا): این استاندارد برای ارتقاء ایمنی غذا و اطمینان از کیفیت محصولات غذایی استفاده میشود. سیستم مدیریت ایمنی غذا بر اساس تعیین نقاط مهم کنترلی و اجرای عملیات مراقبتی در سراسر زنجیره تامین غذا تمرکز دارد.
- استاندارد GMP (خوب تولیدی): این استاندارد برای اطمینان از تولید محصولات غذایی با کیفیت و بهداشتی استفاده میشود. GMP شامل دستورالعملهایی برای بهبود شرایط بهداشتی، فرآیندها و تجهیزات تولید است.
- استاندارد BRC (کنترل خوب): این استاندارد برای ارزیابی تأمینکنندگان و تضمین کیفیت و ایمنی محصولات غذایی استفاده میشود. استاندارد BRC شامل مجموعهای از الزامات برای بهبود مدیریت فرآیندها، ایجاد سیستمهای کنترل و تضمین ایمنی غذا میشود.
- استاندارد GFSI (موسسه بینالمللی ایمنی غذا): این استاندارد بر اساس توصیههای موسسه بینالمللی ایمنی غذا برای تضمین ایمنی غذا و کاهش خطرات در زنجیره تامین غذا طراحی شده است. استاندارد GFSI شامل بررسی و ارزیابی فرآیندها، تجهیزات و مدیریت عملیات است.
توجه داشته باشید که این فقط چند نمونه از استانداردهای مهم صنعت غذا هستند و هر صنعت غذایی ممکن است استانداردهای خاص خود را داشته باشد.
گواهی های استاندارد صنعت غذا در چه مراحلی از تولید تا مصرف غذا مورد استفاده قرار میگیرند؟
استانداردهای صنعت غذا در طول تمام مراحل زنجیره تامین غذا مورد استفاده قرار میگیرند. این مراحل عبارتند از:
- تولید و کشاورزی: در این مرحله، استانداردهای صنعت غذا برای تولید محصولات کشاورزی و دامی مورد استفاده قرار میگیرند. این شامل استفاده از کودهای ایمن، آب کشاورزی بهداشتی، مدیریت آفات و بیماریها، استفاده از داروها و ضدعفونیکنندههای مجاز و سایر موارد مرتبط است.
- فرآوری و تولید: در این مرحله، استانداردهای صنعت غذا برای فرآوری مواد خام و تولید محصولات غذایی مورد استفاده قرار میگیرند. این شامل بهداشت و تمیزی فضاهای تولیدی، استفاده از مواد اولیه بهداشتی، کنترل کیفیت مواد و فرآوردهها، بهبود فرآیندها و سیستمهای کنترل کیفیت است.
- بستهبندی و برچسبگذاری: استانداردهای صنعت غذا در مرحله بستهبندی و برچسبگذاری محصولات غذایی استفاده میشوند. این شامل بهداشت و تمیزی محیط بستهبندی، استفاده از مواد بستهبندی بهداشتی و ایمن، بررسی و کنترل کیفیت بستهبندی و برچسبگذاری و اطلاعات مورد نیاز بر روی برچسب است.
- حمل و نقل: استانداردهای صنعت غذا در حمل و نقل محصولات غذایی استفاده میشوند. این شامل حفظ شرایط بهداشتی و ایمنی در طول حمل و نقل، استفاده از وسایل نقلیه مناسب و بهداشتی، کنترل دما و زمان حمل و نقل، و انتقال اطلاعات مورد نیاز است.
- فروش و توزیع: استانداردهای صنعت غذا در مرحله فروش و توزیع محصولات غذایی مورد استفاده قرار میگیرند. این شامل بهداشت و تمیزی مکانهای فروش، اطلاعات مورد نیاز بر روی بستهبندی و برچسبها، مدیریت مواد منقضی شده و بازگشتی، و بررسی کیفیت محصولات در نقاط فروش است.
- مصرف: استانداردهای صنعت غذا در مرحله مصرف توسط مصرفکنندگان نیز مورد است. این شامل رعایت شرایط بهداشتی در زمان ذخیرهسازی و طبخ مواد غذایی، استفاده از مواد بهداشتی و سالم، دستورات درست استفاده و پخت محصولات، و اطلاعات مورد نیاز درباره نحوه نگهداری و استفاده از محصولات است.
به طور کلی، استانداردهای صنعت غذا در تمام مراحل زنجیره تامین غذا برای ایمنی، بهداشت و کیفیت محصولات غذایی مورد استفاده قرار میگیرند. این استانداردها به منظور حفظ سلامت عمومی و اطمینان از ارائه محصولات غذایی ایمن و با کیفیت برای مصرفکنندگان تعیین شدهاند.
گواهی های صنعت غذا در ایران
در ایران، صنعت غذا و بستهبندی غذا تحت نظارت و کنترل سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI) قرار دارد. این سازمان مسئول تدوین و اجرای استانداردها در صنعت غذا و بستهبندی غذا است. در زیر، برخی از استانداردهای صنعت غذا در ایران را ذکر میکنم:
- استاندارد1 ISIRI: این استاندارد مربوط به تعاریف و اصطلاحات کلی صنعت غذا است و مفاهیم اساسی مورد استفاده در صنعت غذا را شرح میدهد.
- استاندارد2 ISIRI: این استاندارد به مواد غذایی و مشتقات آنها اختصاص دارد و شامل الزامات و مشخصات مواد غذایی و روشهای آزمون آنهاست.
- استاندارد3 ISIRI: این استاندارد مربوط به مواد کمکی غذا است و شامل مشخصات و الزامات مواد کمکی مورد استفاده در صنعت غذا میشود. این مواد شامل افزودنیها، رنگها، مواد شیرین کننده، مواد رقیق کننده و آب گریزها میشوند.
- استاندارد4 ISIRI: این استاندارد به بستهبندی غذا اختصاص دارد و شامل مشخصات و الزامات بستهبندی محصولات غذایی است. این شامل انواع بستهبندی، مواد بستهبندی، روشهای آزمون بستهبندی و بررسی ویژگیهای بستهبندی است.
- استاندارد6 ISIRI: این استاندارد به تعیین و اعلام تاریخ انقضا و شرایط نگهداری محصولات غذایی میپردازد. این شامل تعیین روشهای محاسبه تاریخ انقضا، نشانهها و روشهای نگهداری محصولات غذایی است.
- استاندارد7 ISIRI: این استاندارد مربوط به برچسبگذاری محصولات غذایی است. این شامل الزامات برچسبها، نشانهها، عبارات و عبارات آزاد بر روی بستهبندی محصولات غذایی است.
همچنین، برای برخی محصولات غذایی خاص مانند محصولات آرد، شیرینی، روغن خوراکی، رب و … استانداردها و مشخصات خاصی توسط ISIRI تعیین شده است.
توصیه میشود برای اطلاعات دقیقتر و به روزتر، به منابع رسمی مربوطه مراجعه کنید، مانند وبسایت سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (isiri.org.ir) یا مراجع مشابه. همچنین، در صورتی که شما در صدد راهاندازی یا عملکرد یک واحد صنعتی در حوزه غذا هستید، و در این امر نیاز به مشاوره دارید می توانید از مشاوران مجرب ما در تیم پرشین تجارت دوان استفاده نمایید.
